Maak eens een tochtje met "De Enterse Zomp"

Sinds 26 april 1986 ligt in Rijssen een curieus vaartuig. Het is de Enterse Zomp, de 'Regt door Zee' genaamd. Het schip ligt in de haven bij de Pelmolen die dicht bij het rivierje de Regge is gelegen.
Vroeger voeren er honderden zompen in Oost-Nederland over de Regge en Vecht, Berkel en Schipbeek om de mensen te voorzien van de noofzakelijke levensbehoeften. Vaak was het vervoer over landwegen heel moeilijk of onmogelijk. De Zomp was functioneel afgestemd op de eisen die men er aan stelde. Als er niet gezeild kon worden, moet een man de schuit kunnen slepen. Het moest gemakkelijk wendbaar zijn op bochtige rivieren, weinig diepgang hebben (dus voorzien van een platte bodem). De constructie moest sterk zijn en de schuit moest toch een behoorlijk laadvermogen hebben (ca. 12 ton). De zompen werden allemaal in Enter gebouwd, op een drietal scheepswerven. Twee ervan werden beheerd door de Schuitemakers, die er door de eeuwen heen duizenden gebouwd hebben. Alleen al in 1795 waren er ca. 200 zompen in Enter.

Men bouwde ongeveer drie maanden lang aan een Zomp, die ongeveer evenveel kostte als een huis. Na de tweede wereldoorlog was er van al die zompen niet veel meer over dan een schamel aantal restanten. De laatste schuit was voordien bevaren door Jans ten Berge. Zijn schip werd ondergebracht in het openlucht museum te Arnhem waar in de tweede wereldoorlog een granaat het schip versplinterde. Deze restanten zijn nu samen met alles rondom de zompvaart te zien in het Zompenmuseum in Enter.

Het is vooral aan G.J. Schutten te danken, dat het technisch mogelijk werd een nieuwe zomp te bouwen. Hij zorgde voor een uitgebreide research en hij ontwierp ook de bouwtekeningen. De Regionale Stichting "Enterse Zomp" zorgde voor de fondsenwerving. Eind 1985 kreeg scheepswerf Vos de opdracht tot het bouwen van een nieuwe zomp, een 'Regt door Zee'. Op 26 april 1987 werd deze zomp door mw. Nierskaijser te water gelaten.
De Regionale Stichting heeft veel medewerking gekregen van diverse instanties. Zo werd de haven belangeloos aangelegd door een aantal werknemers, waardoor een fraai geheel ontstond van Pelmolen, haven, zomp en Regge. Ook werd er een speciale oplegger geconstrueerd waarmee de zomp in en uit het water kon worden gelaten, zodat de zomp overal inzetbaar werd. De zomp kan dan over land vervoerd worden naar manifestaties e.d.

Bouwbeschrijving

De zomp heeft een lengte van ca. 12 meter, de grootste breedte is ca. 2.50 meter. de diepgang ca 40 cm, hoogte met opboeisels ca. 1.80 meter, de mast heeft een lengte van ca. 12 meter. De zomp is een platbodem waaraan de boorden verbonden zijn d.m.v. krombouten.
De boeisels zijn afneembaar, verbonden d.m.v. krammen en spieen. Roerstok en helmblad zijn afneembaar. In't kleine vooronder is een fornuisje ondergebracht. Voor de mast wordt de fok gehesen, achter de mast bevindt zich 't grootzeil (met stutter of spriet). Opmerkelijk is de vorm van de voorsteven.

Een nieuwe zomp

Naast de 'Regt door Zee' is men een paar jaar geleden begonnen aan een nieuwe zomp 'De Vriendschap'. Deze is inmiddels gereed en ligt in Enter.

Rondvaarten met de Enterse Zomp

De zomp vaart vanaf de haven bij de Pelmolen in Rijssen van april tot eind september
voor groepen tot max. 25 personen. In de grote schoolvakantie wordt er van 11.00 tot 16.00 uur elk uur gevaren, behalve op zaterdag en zondag.

Adres: Pelmolenpad 9, 7461PT, Rijssen.

Voor boekingen van vaartochten kunt u terecht bij de Tourist Info Rijssen, 0548 361533

Rondvaarten met de Enterse Zomp De Vrienschap 2013

Vanaf 17 juli t/m 25 augustus. Op woensdag t/m zaterdag kan men zonder afspraak meevaren op deze authentieke platbodem. Tijd: 11.00 - 16.00 uur. Afvaart eenmaal per uur.

Enterse Waarf, Werfstraat 19, Enter

Prijs: volwassenen: € 4,50, kinderen € 2,00. Maximaal € 13 per gezin.

Meer info: Tourist Info Enter, 0547 383854